Το φαινόμενο δεν είναι καινούργιο, φέτος όμως παρατηρείται έξαρση. Κάτι η μειωμένη εσοδεία λόγω των βροχοπτώσεων που ανέβασε τις τιμές, κάτι τα capital controls, φέτος η κίνηση στα “στέκια” έχει αυξηθεί κατακόρυφα. Τα “στέκια” μπορεί να είναι σε βενζινάδικα, σε αποθήκες, σε χωράφια, ή ακόμη και πάνω στον δρόμο. “Σε απόσταση 12 χιλιομέτρων μεταξύ Γιαννιτσών και Αραβησσού υπάρχουν τουλάχιστον 28 στέκια, όπου γίνονται πωλήσεις χέρι με χέρι”, αναφέρει στη “Μ” πηγή με γνώση της κατάστασης.
Η Ένωση Κονσερβοποιών Ελλάδος μάλιστα κατέθεσε στον εισαγγελέα Βέροιας κατάλογο με 25 σημεία παράνομης συγκέντρωσης συμπύρηνων ροδάκινων, ενώ οι οργανωμένοι φορείς που μετέχουν στην αλυσίδα παραγωγής του ροδάκινου κομπόστας - χυμού - κατάψυξης δημιούργησαν επιτροπή με στόχο την υποβοήθηση του έργου της διεύθυνσης Αγροτικής Οικονομίας και Κτηνιατρικής κάθε αντιπεριφέρειας για τον εντοπισμό και αναφορά συγκεκριμένων χώρων στους οποίους γίνεται διακίνηση κατά παράβαση της σχετικής νομοθεσίας.
Η διακίνηση που γίνεται εκεί δεν έχει καμία σχέση με τη λιανική πώληση που γίνεται στον δρόμο από πλανόδιους παραγωγούς, αλλά πρόκειται για πολύ μεγαλύτερες ποσότητες. Είναι χαρακτηριστικό ότι οι ποσότητες ροδακίνου που φτάνουν στον αγροτικό συνεταιρισμό Αχλαδοχωρίου Πέλλας είναι 1.000 τόνοι έναντι 2.000 τόνων πέρσι - η μείωση κατά 50% δεν εξηγείται μόνο από τη μειωμένη παραγωγή αλλά και από την απευθείας διακίνηση. Με δεδομένο ότι η τιμή που δίνουν οι συνεταιρισμοί είναι της τάξης των 0,25 ευρώ ανά κιλό, τα ποσά που διακινούνται “μαύρα” στα “στέκια” μετριούνται σε πολλές δεκάδες ή και εκατοντάδες χιλιάδες ευρώ. Αυτή καθ’ εαυτή η απευθείας πώληση από τον παραγωγό στον έμπορο μπορεί να μην είναι παράνομη, εφόσον όμως γίνεται με φορολογικά παραστατικά. “Φέτος που έχει μειωμένη παραγωγή οι εταιρείες ανταγωνίζονται για την ποσότητα προϊόντος που θα πάρουν. Έτσι, διάφοροι ενδιάμεσοι πηγαίνουν στους παραγωγούς και τους υπόσχονται πληρωμή στο χέρι και όχι σε τραπεζικό λογαριασμό. Η συναλλαγή γίνεται μαύρα, χωρίς παραστατικά. Έτσι οι παραγωγοί γλιτώνουν τη φορολόγηση και έχουν μετρητό να κινηθούν, που είναι ιδιαίτερα σημαντικό φέτος με τα capital controls”, αναφέρει η ίδια πηγή στη “Μ”.
ΚΑΤΑΓΓΕΛΙΑ ΓΙΑ ΞΕΠΛΥΜΑ
Επιστολές για το θέμα έστειλαν στον αρμόδιο αναπληρωτή υπουργό Οικονομικών Τρύφωνα Αλεξιάδη τόσο ο πρόεδρος της Κεντρικής Αγοράς Θεσσαλονίκης Δημήτρης Χαμπίδης όσο και η πρόεδρος του αγροτικού συνεταιρισμού “Ελπίδα Αχλαδοχωρίου” Πέλλας Κατερίνα Ρουσοπούλου και ήδη έχουν αρχίσει οι πρώτοι φορολογικοί έλεγχοι.
Την ώρα που ο συνεταιρισμός υποχρεούται να τηρεί στο έπακρο όλες τις φορολογικές και ασφαλιστικές του υποχρεώσεις, “ξεφυτρώνουν σε καθημερινή βάση τα λεγόμενα ‘στέκια’ σε διάφορες τοποθεσίες (π.χ. βενζινάδικα, αλάνες κλπ.), στα οποία γίνεται διακίνηση, ίσως και ξέπλυμα μαύρου χρήματος”, καταγγέλλει στην επιστολή της προς τον υπουργό η κ. Ρουσοπούλου. “Τούτο έχει ως άμεση απόρροια την πρόκληση αθέμιτου ανταγωνισμού, καθόσον, προκειμένου να προσελκύσουν τους απελπισμένους αγρότες, ‘χτυπάνε’ τις τιμές των αγροτικών προϊόντων προς τα πάνω. Πώς εγώ μπορώ να συναγωνιστώ όλους αυτούς τους παράνομους, οι όποιοι αγοράζουν προϊόντα με καταβολή χρημάτων τοις μετρητοίς και χωρίς τα απαραίτητα συνοδευτικά-παραστατικά, από τη στιγμή που εγώ δύναμαι μόνο μέσω τραπέζης;”, διερωτάται.
ΑΘΕΜΙΤΟΣ ΑΝΤΑΓΩΝΙΣΜΟΣ
“Αυτό το χρονικό διάστημα οργιάζει η παράνομη διακίνηση φρούτων - ροδάκινων στους νομούς Ημαθίας και Πέλλας, μέσω κυρίως βούλγαρων και ρουμάνων εμπόρων, διακινητών και μεταφορέων, οι οποίοι φορτώνουν ροδάκινα απευθείας από τα χωράφια, με ανύπαρκτα ή ανεπαρκή παραστατικά. Η διαδικασία αυτή είναι παράνομη, διότι δεν τηρούνται οι κανόνες και διατάξεις της εμπορίας, του ανταγωνισμού, του φορολογικού δικαίου, της ποιότητας, της φυτοϋγείας και άλλων πολλών. Η απουσία του οποιουδήποτε ελέγχου είναι παντελής”, αναφέρει ο κ. Χαμπίδης στην επιστολή του. Το πρόβλημα έγινε γνωστό στον πρόεδρο της Κεντρικής Αγοράς Θεσσαλονίκης από καταγγελίες εμπόρων, ενώ το διαπίστωσε και ο ίδιος σε επιτόπια επίσκεψη στον κόμβο της Κουλούρας. Σύμφωνα με τον ίδιο, το αποτελέσματα των φαινομένων αυτών είναι το δημόσιο να χάνει έσοδα, να δημιουργείται αθέμιτος ανταγωνισμός σε βάρος των συνεταιρισμών, των εμπόρων της Κεντρικής Αγοράς Θεσσαλονίκης αλλά της ευρύτερης περιοχής, και επιπλέον “να ακυρώνονται οι πολιτικές της κυβέρνησης για τήρηση των κανόνων της αγοράς με βάση τη νομοθεσία για οργάνωση των αγροτών σε Ομάδες Παραγωγών, Συνεταιρισμούς, Διεπαγγελματικές, Κέντρα Παραλαβής κλπ. και να χάνεται η αξιοπιστία και η προοπτική της”.
Κέντρα συγκέντρωσης: Χώμα να γίνει
Με εγκύκλιο που εκδόθηκε στα τέλη Ιουνίου ορίζονται πολύ συγκεκριμένοι όροι λειτουργίας των κέντρων συγκέντρωσης ροδάκινων και νεκταρινιών, μεταξύ των οποίων είναι ότι πρέπει να καλύπτουν έκταση τουλάχιστον 1.500 τ.μ., να είναι περιφραγμένα και ασφαλτοστρωμένα (καθώς η σκόνη που σηκώνεται από τον χωματόδρομο αλλοιώνει τα ποιοτικά χαρακτηριστικά του προϊόντος), να διαθέτει γεφυροπλάστιγγα ή ζυγαριά και ανυψωτικό μηχάνημα φορτοεκφόρτωσης. Ωστόσο στη συνέχεια ασκήθηκαν πιέσεις στην πολιτική ηγεσία του υπουργείου ώστε να προβλεφθούν μεταβατικές διατάξεις για τη φετινή χρονιά όσον αφορά την ασφαλτόστρωση των χώρων παραλαβής, με επιχείρημα τα προβλήματα από τα capital controls καθώς και τον ελάχιστο χρόνο που είχαν στη διάθεσή τους οι ενδιαφερόμενοι για την υλοποίηση όλων των προδιαγραφών υγιεινής και ασφάλειας. Με την υιοθέτηση της μεταβατικής διάταξης πολλά “στέκια” που δεν πληρούν τις προδιαγραφές παραλαβής του προϊόντος νομιμοποιούνται, τουλάχιστον για φέτος, επιτείνοντας τον αθέμιτο ανταγωνισμό έναντι των χώρων συλλογής που πληρούν τις προδιαγραφές.
Της Σοφίας Χριστοφορίδου
Δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα «Μακεδονία της Κυριακής» στις 9 Αυγούστου 2015
πηγη