Άγνωστο παραμένει, ωστόσο, αν στο εισόδημα του αγρότη για το 2014 –που φορολογείται μέσω των φετινών δηλώσεων- θα συμπεριληφθούν επιδοτήσεις που εισπράχθηκαν μεν την περυσινή χρονιά, αφορούν όμως παρελθόντα έτη (π.χ. το 2013).
Επίσης δεν έχει ξεκαθαρίσει η φορολογική αντιμετώπιση που θα έχουν επιχορηγήσεις όπως «τα πριμ πρώτης εγκατάστασης» που εισπράττουν οι νέοι αγρότες ούτε αν αυτά θα καταχωρηθούν στα έσοδα (οπότε σε αυτή την περίπτωση το όφελος για τον δικαιούχο θα είναι διπλό).
Παρακάτω επιχειρούμε να απαντήσουμε σε μερικά από τα ερωτήματα αγροτών που προκύπτουν από μια «πρώτη ανάγνωση» της τροπολογίας του υπουργείου Οικονομικών αλλά και να επισημάνουμε αυτά τα οποία χρήζουν περαιτέρω διευκρινίσεων από τη φορολογική διοίκηση:
1) Οι επιδοτήσεις αθροίζονται: Όλες οι κοινοτικές επιδοτήσεις αθροίζονται προκειμένου να δούμε αν ξεπερνούν, ως σύνολο, το αφορολόγητο όριο. Το μέρος του ποσού που προκύπτει από το άθροισμα, εφόσον ξεπερνάει τα 12.000 ευρώ, είναι αυτό που προστίθεται στα καθαρά κέρδη του αγρότη και φορολογείται με συντελεστή 13%.
2) Φόρος σε άμεσες κι έμμεσες ενισχύσεις: Στις υπό φορολόγηση επιδοτήσεις συμπεριλαμβάνονται όχι μόνο οι άμεσες αλλά και οι παντός είδους έμμεσες ενισχύσεις που λαμβάνουν οι αγρότες στο πλαίσιο της ΚΑΠ, δηλαδή και τα ποιοτικά πριμ, η συνδεδεμένη, οι ενισχύσεις του Άρθρου 68 κ.α. Η διατύπωση στην τροπολογία που κατέθεσε το υπουργείο Οικονομικών αναφέρει τα εξής: «Ειδικά για τους ασκούντες ατομική αγροτική επιχειρηματική δραστηριότητα, οι αγροτικές ενισχύσεις και επιδοτήσεις που χορηγούνται στα πλαίσια της Κοινής Γεωργικής Πολιτικής, περιλαμβάνονται στον προσδιορισμό του κέρδους από αγροτική επιχειρηματική δραστηριότητα μόνο κατά το μέρος των ενισχύσεων που υπερβαίνουν τα δώδεκα χιλιάδες (12.000) ευρώ.»
3) Οικονομικό έτος που εισπράχθηκε η επιδότηση: Από τη φορολογική διοίκηση δεν έχει ξεκαθαρίσει ακόμα αν για τις επιδοτήσεις το βασικό κριτήριο θα είναι το οικονομικό έτος που εισπράχθηκαν ή εκείνο το οποί αφορούν. Το πιο πιθανό, ωστόσο, σύμφωνα με τα ισχύοντα μέχρι στιγμής, είναι να ισχύει το πρώτο. Έτσι, αγρότης ή κτηνοτρόφος ο οποίος εισέπραξε το 2014 ενισχύσεις οι οποίες αφορούσαν το 2013, κατά πάσα πιθανότητα θα πρέπει να τις συνυπολογίσει στα έσοδα από επιδοτήσεις που έλαβε το 2014 - και, άρα, να φορολογηθεί γι’ αυτές εφόσον ξεπερνούν τα 12.000 ευρώ.
4) Ενισχύσεις πρώτης εγκατάστασης νέων αγροτών: Δεν είναι ξεκάθαρο αν στις υπό φορολόγηση ενισχύσεις και στα έσοδα θα συμπεριληφθούν και τα πριμ εγκατάστασης των νέων αγροτών τα οποία αποτελούν επίσης κοινοτική επιχορήγηση.
5) Έκπτωση των παραπάνω ενισχύσεων ως απόσβεση και καταχώρηση στα έσοδα: Σύμφωνα με τις πρώτες εκτιμήσεις λογιστών και φοροτεχνικών, οι επιχορηγήσεις των νέων αγροτών θα χρησιμοποιούνται για τη μείωση της αξίας των παγίων που έχουν αγοράσει με αυτές οι παραγωγοί (π.χ. υποδομές, τρακτέρ κ.α.) Δεν έχει διευκρινιστεί ωστόσο αν οι επιχορηγήσεις αυτές πρέπει να περαστούν περάσουν στα έσοδα –οπότε η έκπτωση και το όφελος για τον δικαιούχο θα είναι ουσιαστικά διπλά. Αναμένεται να υπάρξει διευκρινιστική εγκύκλιος επ’ αυτού
6) Αποζημιώσεις και έξοδα για μια καλλιέργεια που καταστράφηκε: Oι αποζημιώσεις του ΕΛΓΑ απαλλάσσονται από τη φορολογία και δεν προσμετρούνται στα έσοδα. Τι συμβαίνει, ωστόσο, με τα έξοδα που έχει κάνει ένας αγρότης για την καλλιέργεια που καταστράφηκε; Κατά πάσα πιθανότητα, προσμετρούνται στις δαπάνες ωστόσο κι εδώ απαιτούνται περαιτέρω διευκρινίσεις από τη φορολογική διοίκηση.
Στο πόδι η περιφέρεια
Με τις πρώτες έντονες αντιδράσεις από τον αγροτικό κόσμο να έχουν ήδη καταγραφεί έρχεται προς συζήτηση την Τετάρτη 13 Μαϊου στη Βουλή η τροπολογία για τη φορολόγηση των επιδοτήσεων από τα 12.000 ευρώ και πάνω. Την ημέρα αυτή είναι προγραμματισμένο να συζητηθεί στη Βουλή το νομοσχέδιο για τις ληξιπρόθεσμες οφειλές και την ΕΒΖ στο οποίο η εν λόγω τροπολογία έχει συμπεριληφθεί.
Στο μεταξύ το τηλεφωνικό κέντρο του Agronews και της Agrenda κατακλύζεται από τα τέλη της περασμένης εβδομάδας από ερωτήματα παραγωγών που, λίγο πριν ξεκινήσει η υποβολή των φετινών δηλώσεων, ζητούν διευκρινίσεις και προσπαθούν να κατανοήσουν καταρχήν αν θα φορολογηθούν για τις ενισχύσεις που έλαβαν την περυσινή χρονιά και, κατά δεύτερο, πώς ακριβώς θα γίνει αυτό.
Όχι αυτοτελής η φορολόγηση
Όπως έγραφε στο αναλυτικό ρεπορτάζ η Agrenda στο φύλλο του Σαββάτο 9 Μαΐου, το πρώτο κρίσιμο στοιχείο που πρέπει να υπογραμμισθεί είναι ότι το κομμάτι της επιδότησης που υπερβαίνει τα 12.000 ευρώ μπαίνει στο ίδιο «καλάθι», δηλαδή αθροίζεται με τα υπόλοιπα έσοδα του παραγωγού. Στη συνέχεια, αφαιρώντας τα έξοδα, θα προκύπτει λογιστικά το καθαρό κέρδος το οποίο φορολογείται µε συντελεστή 13%.
Επομένως, όπως τουλάχιστον προκύπτει από τη διατύπωση της τροπολογίας, η επιδότηση δε θα φορολογείται αυτοτελώς, κάτι στο οποίο άλλωστε συνηγορεί και το γεγονός ότι στο φετινό Ε1 δεν υπάρχει ξεχωριστός κωδικός για την καταχώρηση των ενισχύσεων.
Αυτό είναι εξαιρετικά σημαντικό καθώς σημαίνει π.χ. ότι ένας παραγωγός ο οποίος το 2014 είχε ζηµιά από την αγροτική του εκµετάλλευση αλλά έλαβε επιδοτήσεις οι οποίες συνολικά ξεπερνούσαν τα 12.000 ευρώ δε θα κληθεί να πληρώσει φόρο.
Βεβαίως, αν από το άθροισµα των επιδοτήσεων µε τα υπόλοιπα έσοδα, προκύπτει κέρδος, τότε αυτό θα φορολογηθεί µε συντελεστή 13%.
Το υπουργείο Οικονοµικών υποστηρίζει ότι µε την πρόβλεψη για αφορολόγητο 12.000 ευρώ στις κοινοτικές ενισχύσεις «καλύπτεται περισσότερο από το 90% των περιπτώσεων, επιτρέποντας έτσι να παραµείνει αφορολόγητο το σύνολο του εισοδήµατος από επιδοτήσεις της µικρής και µεσαίας αγροτιάς». Παράγοντες του αγροτικού χώρου, πάντως, θεωρούν το νούµερο αυτό τουλάχιστον υπερβολικό.
Όσον αφορά τις αποζηµιώσεις, αυτές απαλλάσσονται πλήρως από τη φορολογία καθώς, όπως δήλωσε από το βήµα της Βουλής η κα Βαλαβάνη, «δεν υπάρχει ίσως τίποτα πιο απαράδεκτο από το να παίρνεις µια αποζηµίωση για φυσική καταστροφή και από πάνω να σε φορολογούν».
Τι λέει η τροπολογία
Το σχετικό απόσπασµα της τροπολογίας το οποίο έρχεται να προστεθεί στο Άρθρο 21, Παράγραφος 1 του ΚΦΕ ν.4172/2014 έχει ως εξής:
«Ειδικά για τους ασκούντες ατοµική αγροτική επιχειρηµατική δραστηριότητα, οι αγροτικές ενισχύσεις και επιδοτήσεις που χορηγούνται στα πλαίσια της Κοινής Γεωργικής Πολιτικής, περιλαµβάνονται στον προσδιορισµό του κέρδους από αγροτική επιχειρηµατική δραστηριότητα µόνο κατά το µέρος των ενισχύσεων που υπερβαίνουν τα δώδεκα χιλιάδες (12.000) ευρώ, οι δε αγροτικές αποζηµιώσεις στο σύ